اعتراضات ایران: شلیک گلوله و قطع اینترنت

جمعی از معترضین شرکت کننده در راهپیمایی ها در آریاشهر، تهران 15 نوامبر سال 2019. عکس توسط GTVM92، CC BY-SA 4.0

اعتراضات در نیمه شب 15 نوامبر به دنبال اعلام افزایش شدید قیمت بنزین در سراسر کشور نفت خیز ایران آغاز شد. این اعلام افزایش قیمت به دنبال وضعیت اقتصادی وخیم کشور ناشی از تحریم های فلج کننده آمریکا، فساد و سوء مدیریت مؤسسات مالی انجام گرفت. دولت اظهار نمود که این افزایش قیمت در راستای افزایش کسب درآمد جهت کمک به اقشار ضعیف می باشد.

حکومت در برخورد با معترضان اقدام به استفاده از نیروی مرگبار و خشن و قطع اینترنت نمود، ولی تاکنون در مهار اعتراضات ناکام مانده است. شعارها برعلیه رهبران و سیاست خارجی جمهوری اسلامی و در برخی موارد در حمایت از خاندان پهلوی بیشتر از جنبه سیاسی برخودار می باشند تا اقتصادی.

عفو بین الملل سرکوب معترضان توسط حکومت را محکوم نموده است.

ما از شنیدن گزارش ها درخصوص این که در ایران از روز جمعه تاکنون دهها نفر کشته، صدها نفر مجروح و همچنین بیش از یک هزار نفر دستگیر شده‌اند وحشت زده شده‌ایم. ما نگرانیم که مقامات ایران با قطع اینترنت در صددند با ایجاد خلاء خبری نگذارند اطلاعاتی از سرکوب وحشیانه آنها درز بکند. ما در حال تحقیق هستیم.

دولت ایران با دستپاچگی اقدام به پرداخت یارانه های معیشتی به میلیون ها نفر از ایرانیان نمود، که این حاکی از نگرانی رژیم نسبت به گستردگی اعتراضاتی می باشد که در جریان آنها بانک ها، حوزه های علمیه، پایگاه های نظامی و ادارات دولتی به آتش کشیده شده اند.

#IranProtests روز چهارم: اتوبان تهران-کرج، یک شاهراه ارتباطی اصلی به دنبال اعتراضات بسته شد. #InternetForIran

گلوله ها و گل ها

ایران حدود دو سال پیش صحنه برگزاری تظاهرات گسترده ای بود که اگرچه آن اعتراضات و قیام اخیر دارای شباهت هایی می باشند، همچنان اختلافات کلیدی نیز میان آنها وجود دارند.

سعید پیوندی، جامعه شناس و محقق در پاریس به صداهای جهانی گفت که “جنبش امروز همچون اعتراضات سال 96 خودجوش و بدون رهبر و مطالبات روشن می باشد.” پیوندی اشاره می کند که شعارهای معترضان بطور خاص شخصیت هایی همچون رهبر علی خامنه ای و رئیس جمهور روحانی را هدف قرار می دهند. به گفته وی تفاوت اصلی دیگر این است که “معترضان نسبت به دو سال پیش با اشغال میادین و خیابان ها در تلاش برای دیده شدن هستند.”

پیوندی اظهار می دارد که افزایش شدید قیمت بنزین “به جنبش مشروعیت اقتصادی داده است، اگرچه شعارها به سرعت رادیکال شدند. مشکل اصلی همچون گذشته، تلاش برای جلب افکار عمومی و آوردن مردم به کف خیابان ها می باشد.”

پیوندی می گوید بخش قابل توجهی از عموم با معترضین موافق می باشند، اما برای پیوستن به آنها مردد هستند. “مقامات از تردید قشر متوسط و نخبگان غیروابسته به حکومت آگاه می باشند، و به همین دلیل ایجاد هرج و مرج و ناامنی می کنند. بطور خلاصه، برنده حکومت جمهوری اسلامی است، زیرا قشر متوسط جامعه از پیوستن به معترضین وحشت دارد.”

مردم در سکوت می میرند #iranprotest #IranProtests #Internet4Iran https://twitter.com/khaliloghab/st…

شاهد علوی، روزنامه نگاری که جنبش های اعتراضی را رصد می کند، به صداهای جهانی گفت که یکی از تفاوت های مهم در گستردگی اقشار اجتماعی شرکت کننده در اعتراضات می باشد. به گفته وی “دو سال پیش، معترضان از قشر ضعیف عمدتاً ساکن شهرهای کوچک بودند. حال آنکه این بار اقشار متوسط جامعه نیز به آنها ملحق شده اند، این اعتراضات گسترده تر بوده، و هم در شهرهای بزرگی همچون تهران، شیراز و اصفهان، و هم در شهرهای کوچک به چشم می خورند.”

علوی اشاره می کند که اختلاف کلیدی دیگر بکارگیری خشونت مفرط از سوی نیروهای امنیتی می باشد. برطبق اظهارات منبعی در وزارت کشور، تعداد کشته ها نزدیک به 200 نفر می باشد، ضمن اینکه هزاران نفر مجروح و دست کم 1000 نفر بازداشت شده اند. همچنین سپاه پاسداران ایران گزارش نموده است که سه نفر از اعضای آن در جریان درگیری با معترضان جان باخته اند.

درحالیکه خشونت و سرکوب در هر نقطه از کشور موج می زند، برخی معترضین با ارسال پیغام های غیر خشونت آمیز سعی در ترویج آرامش دارند:

معترضان در شیراز ضمن دادن گل به پلیس می گویند “ما دشمن نیستیم.” #iranprotest

اینترنت من کجاست؟

در مقایسه با اعتراضات پیشین تفاوت دیگر گستردگی قطع اینترنت می باشد.

حکومت ایران ید طولانی در سانسور، فیلترینگ و سرکوب شهروندان اینترنتی دارد، ولی با قطع تقریباً کامل اینترنت در روز شنبه 16 نوامبر، دولت به فاز جدیدی وارد گردید. آلپ توکر، مدیر اجرایی نت بلاکس، یک NGO پیگیر حقوق دیجیتال، به CNN گفت که اختلال اخیر در اینترنت “شدیدترین مورد ثبت شده از سوی نت بلاکس در جهان از نظر وسعت و و پیچیدگی های فنی” بوده است.

امین ثابتی، محقق اینترنت ساکن لندن اشاره می کند که این اختلال همزمان با تبلیغ ایده آزادی اینترنت از سوی رئیس جمهور روحانی و وزیر ارتباطات و فن آوری اطلاعات درحال وقوع می باشد. ثابتی می گوید: “ما با یک سانسور کامل در ایران روبرو هستیم. اکنون تنها راه برقراری ارتباط، نوع از مد افتاده آن یعنی تماس تلفنی می باشد.”

سفیر ایالات متحده در آلمان ادعا نموده که آمریکا از توانایی فنی لازم برای احیای اتصال اینترنت در ایران برخوردار می باشد، ولی بنا به عقیده ثابتی این امر نامحتمل می باشد.

توجه بین المللی

ایرانیان خارج از کشور با سازماندهی راه پیمایی هایی سعی در بالا بردن آگاهی جهانی دارند، ولی با توجه به این که کشور تحت تحریم ها بوده و از پیش کاملاً منزوی کشته، اعمال فشار بیشتر بر دولت ایران امری مشکل می باشد.

بنا به گفته آزاده پورزند، فعال حقوق بشر و رئیس بنیاد پورزند، دولت ایران عمیقاً برای پرستیژ بین المللی خود اهمیت قائل است.

پورزند می گوید: “در پرتو ناآرامی های اخیر و بکارگیری خشونت در سرکوب معترضان هنوز اهرم های مشخصی برای جامعه بین المللی جهت اعمال فشار بر ایران باقی می باشند. دست کم، ضرب و شتم و کشتار معترضین می تواند یک عمل دردسرساز برای جمهوری اسلامی و باعث از دست رفتن اندک مشروعیت بین المللی باقیمانده آن شود.”

پورزند معتقد است که اعتراضات اخیر آنطور که شایسته است، مورد توچه قرار نمی گیرند. وی می گوید: “این امر تاحدودی می تواند ناشی از ملاحظات سیاسی برخی روزنامه ها و نشریات باشد. اگرچه یک فاکتور دیگر نیز باید مورد توجه واقع شود: ما از نظر نارضایتی شهروندان، قیام ها و اعتراضات شاهد یک روند رو به رشد جهانی هستیم. به عنوان مثال، درحال حاضر معترضان هنگ کنگی در اخبار هستند، درحالیکه آنها برای هفته های طولانی در خیابان ها بوده ولی همواره در تیتر خبرها نبوده اند. اخیراً اتفاقات بسیاری در شیلی رخ داده اند و من مطمئن نیستم که ایرانیان این وقایع را به همان اندازه از نزدیک که خود انتظار دارند جهانیان آنها را دنبال کنند، پیگیری کرده باشند.”

به عقیده پورزند، پراکندگی و سرگردانی ایرانیان نیز در اینجا می تواند یک نقش کلیدی ایفاء نماید. وی می گوید: “بیایید موضوع را بدین شکل مطرح نماییم. اگر پوشش بین المللی کافی از اعتراضات ایران وجود ندارد، این امر همچنین تاحدودی اشتباه خودمان در نداشتن منابع کافی برای برقراری ارتباط مؤثر و اعلام حمایت به موقع و به زبان های مختلف همچون انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، عربی، اسپانیایی و غیره از طریق نشریات بین المللی می باشد. به علاوه، فراموش نکنیم که دریافت اخبار از ایران و تأئید آنها تا چه حد مشکل می باشد. روزنامه های بین المللی نیازمند به روزرسانی دائم و شاهدان عینی می باشند که متأسفانه ما به هیچکدام از این موارد دسترسی نداریم. هنوز ایرانیان جهت مجاب ساختن دولت شان برای مسئول و جوابگو بودن در برابر ملت درحال به خطر انداختن جان خود هستند. دست کم، آنها شایسته شناخته شدن می باشند و نه رها شدن.”

بحث را آغاز کنید!

ورود نویسنده ورود »

راهنمایی

  • کامنت‌ها توسط ناظر بررسی خواهد شد. لطفا کامنت خود را تنها یک بار ارسال کنید، در غیر این صورت به عنوان اسپم شناخته خواهد شد.
  • لطفا با دیگران با احترام برخورد کنید. کامنت‌های حاوی سخنان نفرت‌آمیز، رکیک، و حمله‌های شخصی تایید نخواهند شد.