- Global Voices به فارسی - https://fa.globalvoices.org -

افزایش فشار و سرکوب در ایران، همزمان با آغاز ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی

دسته‌بندی‌ها: ایران, حقوق بشر, حکومت, رسانه‌ شهروندی, سیاست, پل ارتباطی

ابراهیم رئیسی در روز ۲۸ خرداد سال ۱۴۰۰ با حضور در مسجد ارشاد رأی خود را در انتخابات ریاست‌جمهوری به صندوق انداخت. عکس توسط مریم کامیاب، (CC BY-SA 4.0)

به قلم نوید صادقی

جمهوری اسلامی ایران در روز ۱۴ مردادماه، مراسم تحلیف هشتمین رئیس جمهور خود را برگزار نمود.

ابراهیم رئیسی، رئیس سابق دادگستری ایران و متصدی دستگاه قضایی رژیم، در روز ۲۹ خردادماه با اکثریت آراء پیروز قاطع انتخابات ریاست جمهوری ایران [1] شد.

پیروزی رئیسی تعجب تعداد کمی از ناظران چه در ایران و چه در سطح بین المللی را برانگیخت؛ چراکه پیش از آغاز رأی گیری، رژیم جمهوری اسلامی کلیه اقدامات لازم برای اطمینان از پیروزی رئیس قوه قضائیه را بعمل آورده بود. تنها چند هفته پیش از انتخابات، شورای نگهبان ایران، نهاد نظارتی تحت کنترل علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی، اکثریت قریب به اتفاق مخالفان رئیسی را بدون تأمل و بصورت یکطرفه رد صلاحیت نمود [2]، از جمله بسیاری از نامزدهای اصلاح طلب مردمی که در ماه های قبل از حمایت عمومی برخوردار شده بودند.

رئیسی پیش از آنکه رئیس جمهور منتخب ملت ایران باشد، فرد منتصب نظام است. اعتبار وی به عنوان خودی رژیم، او را از نظر آیت الله ها به کاندیدایی ایده آل بدل نموده است. در واقع، احتمالاً درحال حاضر هیچ فرد در قید حیاتی که بیشتر از ابراهیم رئیسی در دستگاه حکومتی ایران مشارکت داشته، وجود ندارد. زندگی حرفه ای رئیسی در سن ۲۰ سالگی آغاز شد، زمانی که در سیستم قضائی دولت نوپای ایران آغاز به کار کرد [3]، سازمانی که او خود روزی ریاست آن را بر عهده گرفت. گفته می شود رئیسی پس از مشارکت در کودتای سال ۱۳۵۷ که منجر به برکنار شدن شاه [4] از قدرت گردید، از سوی نزدیکان روح الله خمینی [5]، بنیانگذار انقلاب، مورد توجه قرار گرفت. او به سرعت در پستهای کلیدی قضائی در سطح شهری و بعدها منطقه ای منصوب گردید. در اواخر بیست سالگی، رئیسی دستیار دادستان پایتخت کشور، تهران بود.

عملکرد رئیسی در آن سال های نخست، نمونه ای از سوابق طولانی وی در توسل به زور برای سرکوب مردم ایران می باشد. وی شخصاً بر پرونده های بی شماری از جمله مخالفان سیاسی و فعالان ضد رژیم نظارت داشت و احکام سنگینی از جمله حکم اعدام صادر نمود. چندین روایت از شاهدان عینی [6] گواهی می دهند که چگونه رئیسی خود در شکنجه و ضرب و شتم زندانیان سیاسی که بسیاری از آنها زن و کودک بودند، حضور داشته است. تجربه وی به عنوان دادستان در بدنام ترین جنایتش یعنی مشارکت در کشتار سال ۱۳۶۷ [7] که طی آن هزاران زندانی از گروه های مختلف ضد رژیم در طی چند هفته به طور مخفیانه اعدام شدند، به اوج خود رسید. به گفته گروه های حقوق بشری که درخصوص این حادثه تحقیق و تفحص نموده اند، رئیسی 28 ساله، در آن زمان عضوی از هیئت چهار نفره ای [8] بود که تک تک احکام اعدام را صادر کردند. به گفته افراد فراری از حکومت ایران [9]، این کشتار منجر به مرگ بیش از 30 هزار نفر و تحمیل شکنجه و سایر انواع دیگر خشونت بر هزاران نفر شد که بسیاری از آنها بصورت مادام العمر، معلول و از کار افتاده گشتند.

با داشتن این سوابق، انتخاب رئیسی توسط آیت الله ها به عنوان رئیس دولت ایران امری بدیهی می باشد. به بیان ساده، رئیسی در استفاده از قدرت حکومت برای سرکوب مخالفان و فعالیت های ضد رژیم فردی متخصص گشته است. به گفته سازمان مجاهدین خلق [10]، گروه مخالف ایرانی مستقر در پاریس، ابراهیم رئیسی در سه دهه گذشته در همه سرکوب های حکومتی در ایران نقش مستقیم [11] داشته است.

ابراهیم رئیسی در روز ۲۸ خرداد سال ۱۴۰۰ با حضور در مسجد ارشاد رأی خود را در انتخابات ریاست‌جمهوری به صندوق انداخت. عکس توسط مریم کامیاب، (CC BY-SA 4.0)

تنها در دوره اخیر که جنبش های اعتراضی سراسری در بین مردم ایران طرفداران زیادی پیدا کرده است، رئیسی در راس سازش قوه قضائیه و نیروهای امنیتی جهت سرکوب وحشیانه فعالیت های ضد رژیم قرار داشته است. نام رئیسی همچنین پشت رسوایی شکنجه در کهریزک [12] در سال ۱۳۸۸ مطرح می باشد که در آن فعالانی که در تظاهرات سراسری علیه تقلب در انتخابات شرکت داشتند، در زندان کهریزک واقع در شمال ایران زندانی و شکنجه شدند. تا سال ۱۳۹۴ طول کشید تا رژیم این رخداد را به رسمیت بشناسد.

رئیسی به عنوان رئیس قوه قضائیه یعنی پستی که تا زمان انتخاب شدن به عنوان رئیس جمهور در آن تصدی داشت، صدها مورد اعدام از جمله ۲۵۱ نفر در سال ۱۳۹۸، ۲۶۷ نفر در سال ۱۳۹۹ و نیز تعداد بسیاری اعدام در طول سال گذشته را در کارنامه خود دارد. بنا به گزارش [13] عفو بین الملل، در زمان رئیسی، “مجازات اعدام به طور فزاینده به عنوان حربه ای برای سرکوب سیاسی علیه معترضان مخالف و اعضای گروه های اقلیت قومی مورد استفاده قرار گرفته است.” یکی از موارد خاص که اعتراض جامعه بین المللی را در پی داشت، اعدام وحشیانه [14] نوید افکاری ورزشکار و کشتی گیر ایرانی بود که به دلیل مشارکت در اعتراضات ضد حکومتی به اتهام “محاربه علیه رژیم” انجام گرفت.

در سال ۱۳۹۸، زمانی که ایران شاهد بزرگترین موج ناآرامی های خود از زمان انقلاب بود، رئیسی در خط مقدم سرکوب خشونت آمیز گروه های فعال قرار داشت. او ضمن همکاری نزدیک با واحدهای پلیس و شبه نظامی، از آنها خواست که از هر شیوه لازم برای فرو نشاندن تظاهرات [15] و جلوگیری از کنش گرایی بیشتر بهره گیرند. تحت امر رئیسی، هزاران مرد، زن و کودک در تجمعات دستگیر شده و بسیاری از آنها تحت شکنجه، ناپدید شدن قهری و سایر رفتارهای آزاردهنده و خشونت آمیز قرار گرفتند.

سیگنال آشکار ارسالی در پی “انتخاب” رئیسی، قصد رژیم ایران بر افزایش بیش از پیش تاکتیک های سرکوبگرانه است. همانطور که سازمان مجاهدین خلق در نشریه اخیر خود نوشت [16]، رژیم باید به سرکوب ادامه دهد چرا که “راه دیگری برای مهار مخالفت” نمی شناسد. ترس همیشگی آیت الله ها از قیامی دیگر [17]، خشونت و وحشیگری حکومت را اجتناب ناپذیر ساخته است.

رژیم ایران موضع خود را روشن ساخته است. و با به قدرت رسیدن ابراهیم رئیسی، تنها بر شدت سرکوب ها افزوده خواهد شد.

نوید صادقی روزنامه نگار مستقل حقوق بشر ساکن لندن و کارشناس امور ایران می باشد.