- Global Voices به فارسی - https://fa.globalvoices.org -

اعتراضات بلوچ ها، حکایت از سرکوب این اقلیت قومی در ایران دارد

دسته‌بندی‌ها: ایران, اعتراض, حقوق بشر, رسانه‌ شهروندی

تجمع و تظاهرات معترضین بلوچ در نزدیکی یک ساختمان دولتی در سراوان. منبع عکس: شورای ملی مقاومت ایران. منتشر شده با مجوز.

در پی تیراندازی مرگبار نیروهای نظامی رژیم ایران در اوایل این ماه که منجر به کشته شدن حداقل ده [1] سوخت‌بر بلوچ گردید، اعتراضات ضد دولتی در جنوب شرقی استان سیستان بلوچستان آغاز شد و دهه ها سرکوب و غفلت علیه مردم بلوچ نیز به آن دامن زد.

مانیتورینگ حقوق بشر ایران، یک گروه محلی از فعالان ناظر بر نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی، در توییتر چنین نوشت:

نیروهای سپاه پاسداران در نقطه مرزی سیستان و بلوچستان در جنوب شرقی #ایران با شهروندان بلوچ این منطقه درگیر شدند.

منابع محلی می گویند که در این درگیری حداقل 8 نفر کشته و دهها نفر زخمی شده اند.

نیروهای سپاه سابقه تیراندازی به شهروندان فقیر بلوچی که برای تأمین هزینه های زندگی خود مجبور به حمل سوخت می باشند، را دارند.

سیستان بلوچستان محروم ترین استان ایران می باشد که تقریباً نیمی از جمعیت ۱.۳۴۶ میلیون نفری آن در زیر خط فقر [5] زندگی می کنند. همچنین تنها استان ایران است که در آن جمعیت ساکن روستاها [6] بیش از شهرنشین ها بوده و در طول تاریخ همواره از منابع و کمک های دولتی بی بهره بوده است.

این حادثه تیراندازی، آخرین مورد در تاریخ طولانی تبعیض علیه بلوچ ها در ایران می باشد. جمعیت بلوچ ساکن مرزهای ایران، افغانستان و پاکستان، اقلیتی از نظر تاریخی در محرومیت و رانده شده به حاشیه جامعه می باشند که فرصت های اقتصادی بسیار ناچیزی برای آنها فراهم شده و به طور سیستماتیک همواره هدف خشونت‌ حکومتی بوده‌اند.

عفو بین الملل در بیانیه ای [7] در روز ۱۲ اسفند نسبت به این رخداد واکنش نشان داشت:

Testimony from eyewitnesses and victims’ families, coupled with video footage geolocated and verified by the organization’s Crisis Evidence Lab, confirms that on that day [February 22], Revolutionary Guards, stationed at Shamsar military base, used live ammunition against a group of unarmed fuel porters from Iran’s impoverished Baluchi minority causing several deaths and injuries… At least 10 people, including a 17-year-old boy, were killed on 22 February, according to Baluchi human rights activists who interviewed primary sources.

شهادت شاهدان عینی و خانواده‌های قربانیان، همراه با فیلم های ویدئویی که توسط «آزمایشگاه شواهد بحران» سازمان عفو بین‌الملل مکان‌یابی و تایید شده‌اند، نشان می‌دهند که در آن روز (۴ اسفند)، ماموران سپاه پاسداران، مستقر در پاسگاه نظامی شمسر، با سلاح گرم به سمت سوخت‌بران غیرمسلح، متعلق به اقلیت ستمدیده بلوچ، شلیک کرده‌ و باعث کشته و زخمی شدن چندین نفر شده‌اند. … بر اساس تحقیقات فعالان حقوق بشری بلوچ که با منابع دست اول مصاحبه کرده‌اند، حداقل ۱۰ نفر، از جمله یک پسر ۱۷ ساله، در روز ۴ اسفند کشته شدند.

به دنبال این کشتار، اعتراضاتی [8] در استان سیستان بلوچستان آغاز گردید که در طی آنها معترضین یک اتومبیل پلیس را به آتش کشیده و ساختمانهای دولتی را اشغال کردند. گفته می شود که درجریان درگیری ها بین مردم و مقامات، دست کم یک افسر پلیس کشته شده است [9]. بنا به گزارشات، مقامات محلی ارتباطات اینترنتی را قطع نمودند [10]. در همین حین گزارش ها از سوی گروه های حقوق بشری حاکی از دستگیری های متعدد [11] معترضین دارند.

این اعتراضات نشان دهنده نارضایتی ریشه دار به دنبال دهه ها بی توجهی حکومت نسبت به ساکنین این منطقه است. براساس گزارشی که در خرداد ۱۳۹۵ از سوی نشریه گزارش حقوق بشر ایران [12] منتشر گردید، بودجه عمرانی بلوچستان کمتر از یک هزارم کل بودجه کشور است. در این گزارش آمده است:

More than half of the development budget is spent on security and policing in the province. While hundreds of billions of tumans (a unit of 10 rials) are spent to establish security and police stations and Revolutionary Guard Centres, many students continue to occupy sheds as classrooms.

بیش از نیمی از بودجه عمرانی این استان صرف پروژه های امنیتی و نظامی می شود. علیرغم صرف صدها میلیارد تومان برای احداث پادگان های مختلف نظامی و قرارگاه های متعدد سپاه پاسداران در استان، هنوز هم بسیاری از دانش آموزان بلوچ در مدارس کپری تحصیل می کنند.

فقدان منابع اقتصادی با سیاست ها و رویه هایی همراه شده که علیه بلوچ سنی از نظر فرهنگی و مذهبی تبعیض قائل می شوند. فشار ها برای به حاشیه بردن هویت بلوچی با این واقعیت که بسیاری از کودکان بلوچ در ایران بدون مدارک هویتی [13] زندگی می کنند، شدت بیشتری می یابد. بنابراین، نه تنها امکان تحصیل به زبان مادری از این کودکان سلب می گردد، بلکه در برخی موارد به طور کلی از داشتن تابعیت ایران محروم می شوند.

سرکوب های با مجوز دولت به همین جا ختم نمی شوند: برای دهه ها بلوچ ها در ایران به خاطر دستگیری، زندان و اعدام همواره هدف حملات بی شمار حکومت بوده اند. در سال ۱۳۹۵، معاون رئیس جمهور ایران با اشاره به روستایی در بلوچستان كه در آن همه مردان اعدام گشته و بازماندگان برای زنده ماندن به قاچاق متوسل شده اند، خبرساز شد [14].

بحث درمورد بلوچ ها مدتهای مدیدی است که با آنچه “تجارت غیرمجاز مرزی [15]” نامیده می شود، گره خورده، و این امر به خودی خود به یک چارچوب مشکل ساز بدل گشته که اعمال محدودیت هایی در ارتباط با تجارت و جابجایی کالا را برای این قوم به همراه داشته است. بلوچستان تاریخی [16] در مرز سه کشور قرار دارد و از بلوچ هایی که در این منطقه به تجارت مشغول هستند اغلب به عنوان “قاچاقچی” یاد می شود.

این برچسب ها سالهاست که برای توجیه سرکوب و کشتار [17] بلوچ ها در پاکستان از سوی حکومت مورد استفاده قرار گرفته است.

خانواده های شهروندان بلوچی که در پی تیراندازی امروز سپاه زخمی شدند، در خارج از بیمارستان رازی سراوان واقع در جنوب شرق #ایران تجمع نمودند.

تصاویر تعدادی از شهروندان بلوچ که در جریان تیراندازی امروز نیروهای سپاه در استان سیستان و بلوچستان، جنوب شرقی #ایران کشته شدند.

برای دهه ها، هزاران بلوچ تحت عنوان قاچاقچی و یاغی مجرم شناخته شده، دستگیر و اعدام گشته اند، اتهاماتی که درگذشته همواره علیه سایر اقوام ساکن نقاط مرزی ایران نیز مطرح شده است.

در اوایل ماه جاری، سازمان ملل طی بیانیه ای ضمن محکومیت اعدام [21] یک زندانی بلوچ، اعلام نمود که از اواسط ماه دسامبر سال ۲۰۲۰ حداقل ۲۱ زندانی بلوچ در زندان های زاهدان، مشهد و اصفهان اعدام شده اند. این بیانیه افزود که بسیاری از اعدام شدگان «به دنبال رویه های ناقص قضایی به اتهاماتی در ارتباط با مواد مخدر یا امنیت ملی محکوم شده اند».