این پست برای اولین بار در aminsabeti.net منتشر شد و بر اساس توافق اشتراک محتوی بازنشر می‌شود.

اگر ایرانی باشید و یا اخبار مربوط به ایران را دنبال کنید به طور قطع داستان توافقنامه هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ را شنیده و خوانده‌اید، شاید هم برای شادی به خیابان‌ها رفته‌اید و خوشحالی خودتان را از این توافقنامه نشان داده‌اید.

از زمانی که خبر توافقنامه هسته‌ای به صورت رسمی اعلام شد، بسیاری از کاربران ایرانی در شبکه‌های مختلف اجتماعی مانند توییتر و فیس‌بوک از رفع تحریم‌ها و آزادی عمل بیشتر در دنیای اینترنت حرف زده‌اند و یا اینکه وضعیت استارتاپ‌ها و سرمایه‌گذاری خارجی بر روی فناوری اطلاعات در ایران را بهتر از گذشته پیش‌بینی کرده‌اند.

همین موضوع و عدم شفافیت در مورد توافقنامه هسته‌ای و تاثیر آن بر روی کاربران اینترنت در ایران باعث شد که این مطلب را بنویسم. البته دقت کنید که من تحلیلگر مسائل سیاسی و به خصوص هسته‌ای نیستم و آنچه در ادامه می‌خوانید براساس متن رسمی توافقنامه‌ای است که ایران به همراه ۶ کشور دیگر از جمله آمریکا آن را به اعلام کرده‌اند.

آیا این توافقنامه امکان رفع تحریم‌های اینترنتی را به کاربران ایرانی می‌دهد؟
پاسخ این سوال هم بله و هم خیر است هر چند که وزنه خیر سنگین‌تر از بله است!

براساس آنچه که در توافقنامه آمده است، تنها و تنها تحریم‌هایی که مربوط به برنامه هسته‌ای ایران است برداشته خواهند شد و باقی تحریم‌ها همچنان سر جای خودشان باقی خواهند ماند.

(تصویر بخش تحریم‌های توافقنامه ایران و گروه ۱+۵ (منبع)

این بدان معناست که تحریم‌هایی که از زمان اشغال سفارت آمریکا در تهران علیه ایران وضع شده‌اند همچنان باقی خواهند ماند از جمله دسترسی به کارت‌های ویزا و مستر کارت. به عبارت دیگر، براساس آنچه که ایران و آمریکا به همراه ۵ کشور دیگر به توافق رسیده‌اند، وضعیت ایران به دوران سید محمد خاتمی باز خواهد گشت که در آن زمان کاربران ایرانی همچنان امکان داشتن کارت‌های ویزا و مستر کارت را نداشتند.

این یعنی آنکه با وجود این توافقنامه، بر خلاف تصور بسیاری، همچنان کاربران ایرانی امکان خرید اینترنتی از فروشگاه‌هایی مانند اپل استور یا گوگل پلی را نخواهد داشت. البته نباید این نکته را از ذهن دور کرد که برداشته شدن محدودیت‌های مالی و بانکی ممکن است که اشتیاق شرکت‌هایی مانند اپل و گوگل را برای آغاز فعالیت در ایران بیشتر کند هر چند که عملی شدن این اشتیاق سال‌ها طول خواهد کشید و از نظر من دستکم تا پایان دوران اول ریاست جمهوری حسن روحانی تقریبا غیرممکن است.

علاوه بر این یکی از نکاتی که به آن توجهی نشده است، آخرین نکته مربوط به تحریم‌هاست که در آن به صراحت اعلام شده است که تمام تحریم‌های وضع شده توسط آمریکا به دلیل نقش ایران در تروریسم، نقض حقوق بشر و موشک‌های بالستیک به جای خود باقی خواهند ماند. این یعنی آنکه افرادی که به دلیل نقض حقوق بشر در لیست تحریم‌های آمریکا قرار گرفته‌اند، همچنان در این لیست باقی خواهند ماند و تغییری در این زمینه صورت نخواهد گرفت.

تاثیر این توافقنامه بر روی اکوسیستم استارتاپ در ایران چیست؟
تاثیر این توافقنامه بر روی جامعه استارتاپی ایران را می‌توان از دو جنبه مورد بررسی قرار داد.

جنبه اول مربوط به استارتاپ‌های تازه ایجاد شده است که در کوتاه مدت تاثیر چندانی در حال و روز آنها نخواهد داشت چون هر چند که توافقنامه‌ای امضا شده است، اما تغییر قوانین تحریم‌ها و از آن مهمترین، تغییر ذهنیت افراد سرمایه‌گذار خارجی و به خصوص غربی برای سرمایه‌گذاری در ایران زمانبر و سخت است.

جنبه دوم مربوط به استارتاپ‌هایی است که زمانی استارتاپ بودند و هم اکنون به شرکت‌های بزرگی تبدیل شدند، مثلا دیجی‌کالا. رفع تحریم‌های مالی و بانکی به این دسته از استارتاپ‌ها کمک شایانی خواهد کرد که کسب و کار خودشان را به کشورهای دیگر مانند افغانستان و… گسترش دهند بدون آنکه با مشکل حادی در زمینه تحریم‌های مالی و بانکی مواجه باشند.

من و شما کجای گود ایستاده‌ایم؟
با توجه به توضیحات بالا احتمالا این سوال برایتان پیش آمده است که من و شما کجای گود ایستاده‌ایم و این توافقنامه برای یک کاربر عادی اینترنت چه سودی دارد؟

متاسفانه با توجه به آنچه که به توافق رسیده است، این توافقنامه سود آنچنانی برای کاربران عادی اینترنت در ایران ندارد و بیشتر سود آن برای شرکت‌ها و سازمان‌های بزرگ است زیرا همچنان مانند گذشته امکان خرید اینترنتی از فروشگاه‌های معروف جهان را نخواهند داشت.

در نهایت تاکید می‌کنم که این مطلب همانگونه که از عنوان آن مشخص است در مورد تاثیر توافقنامه هسته‌ای بر روی کاربران عادی اینترنت است و بحث در مورد تاثیر اقتصادی آن بر روی زندگی عادی مردم نیست.

با این اوصاف خوشحال می‌شوم که نظر شما را در مورد این مطلب بدانم و اینکه شما چه فکری می‌کنید؟