در تاجیکستان، عمل سادهای مانند دفاع کردن از یک مخالف دولت، میتواند موجب مشکلهای زیادی برای شما شود.
البته شهرت کودراتوف به جرم وکالت برای یک سیاستمدار مخالف دولت گناهکار شناخته نشده است– حکم نه سال زندانی بر اساس اتهامهای “کلاه برداری” و “تلاش بر رشوه دادن” برای او در نظر گرفته شده است. ولی جامعه مدنی تاجیکستان، با وجود فشارهایی که از طرف دولت وارد میشود، راه خود را در رد این اتهامها و همبستگی با کودراتوف، پیدا کردهاند.
کودراتوف وکالت زید سیدف را به عهده داشته است، سیدف وزیر پیشین دولت است که برای یک سری جرایم که به نظر میرسد به دلیل تصمیم او برای انشعاب سیاسی و افتتاح حزب تاجیکستان نو بود حکم ۲۶ سال زندان گرفت. یک دادگاه تاجیک کودراتوف را در روز ۱۳ ژانویه ۲۰۱۵ به زندان محکوم کرد. او دوره زندانی خود را باید در یک زندان فوق امنیتی بگذراند. یک صفحهٔ فیسبوک به نام МАН – Шуҳрат Қудратов، “من شهرت کودراتو هستم” ، کمی بعد از حکم کودراتوف، فعال شد.
کودراتوف که معاون حزب به حاشیه رانده شده دمکرات سوسیالیست تاجیکستان بوده، یکی از دو عضو تیم حقوقی سیدف هست که به زندان محکوم شده است. سال پیش نیز به اتهام کلاه برداری علیه وکیل دیگر سیداو حکم داده شد. او سال پیش در دسامبر ۲۰۱۴ عفو عمومی دریافت کرد و آزاد شد و بلافاصله از مشارکت در تیم حقوقی سیداو استعفا کرد. کودراتوف، ۳۸ ساله، با دفاع از سیاستمداران معروف و تجار به نام (که خشم رژیم امامعلی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان، را برانگیخته است)، و بویژه برای دفاع از مردی که متهم به قتل برادر زن رحمان بود، برای خود اسم و رسمی به هم زده است.
با اینکه او در تمام پروندههای مهمی که شرکت داشته است، شکست خورده، ولی در سال ۲۰۱۱ دفتر حقوق بشر تاجیکستان که یک سازمان غیرانتفاعی است، کودراتوف را به عنوان بهترین وکیل تاجیکستان شناخت.
اتهاماتی که به کودراتوف زده شده بسیار پیچیده است. قسمت بیشتر حکمی که به او داده شده است به شرکت در تسویه یک پرونده کلاهبرداری اختصاص دارد که کودراتوف وکالت آن را بعهده گرفته بود. کودراتوف به اتهام گرفتن ۱۵۰۰ دلار برای رشوه دادن به قاضی پرونده برای حذف اتهامات، در ۲۱ ماه ژوئیه بازداشت شد. او، که دقایقی بعد از گرفتن پول دستگیر شد، میگوید که قاضی پیشنهاد داد که اگر خسارت به شاکی پرداخت شود او پرونده را میبندد. شاکی این حرف را تأیید میکند و میگوید که در یک جلسه ۳ نفره بین کودراتوف و قاضی و شاکی، او قبول کرد که اگر ۲۰۰۰ دلار به او پرداخته شود، او از شکایت خود صرف نظر میکند. قاضی — قوه قضائیه تاجیکستان وابستگیهای سیاسی دارد– میگوید که کودراتوف به او وعدههایی داده اما رشوه نداده است.
فعالان تاجیک در جلوی سفارت خانههای تاجیکستان در مسکو و واشینگتن برای اعلام نگرانی در مورد محاکمه کودراتوف، که سازمان دیدهبان حقوق بشر آن را دارای “انگیزه سیاسی” دانسته، تظاهرات کردند. وکیل برجسته و فعال سیاسی تاجیک، فایزینیسو وحیدوا، از جامعه وکلای تاجیکستان درخواست کرده که در پشتیبانی از همکار زندانی شده خود اعتصاب کنند.
کاربران رسانههای اجتماعی تاجیکستان محاکمه کودراتوف را از نزدیک دنبال میکنند. یشترین آنها بر این باورند که اتهامها و محاکمه او مربوط به فعالیتهای او در نقش مدافع حقوق بشر است.
زبو تاجیباوا مینویسد:
Гдееееееееее правосудиееееееееееее! Девять лет за что?????! За убийство меньше дают. Шухрату Кудратову….девять лет строгого режима ЗА ЧТО!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!
عدالت کجاست؟ ۹ سال برای چه؟ حتی برای قتل هم حکم کمتر میگیرند. نه سال زندان فوق امنیتی برای شهرت کودراتوف برای چه؟
علیم شرزامنو، عضو حزب دمکرات سوسیالیست تاجیکستان که کودراتوف هم عضو آن است، همان کسی که الکساندر سادیکوف از صداهای جهانی برای مصاحبه با وی در شهر خروغ در تاجیکستان دستگیر شد، مینویسد:
Очередной политзаключенный. Кто следующий?
یک زندانی سیاسی دیگر.نفر بعد کیه؟
در حالیکه رمز وافو، روزنامهنگار خشمگین میگوید:
Не удивлена приговором в отношении Шухрата Кудратова. Никогда не верила с справедливость таджикского суда – не было повода для этого. Но все равно эта новость выбила настроение. Очень хочется пожелать всем, кто имеет отношение к этому приговору такую же участь. Разница будет лишь в том, что в отличие от Шухрата они заслуживают такого наказания. Желаю им такой же разрушенной жизни…
من از حکم شهرت کودراتوف تعجب نکردم. من هیچ وقت به عدالت دادگاه تاجیکستان اعتماد نداشتم، دلیلی برایش نداشتم. با این حال این خبر اعصابم را خراب کرد. من آرزوی همین سرنوشت را برای تمام کسانی که این حکم را دادند میکنم. تفاوت این است که آنها سزاوار این مجازات هستند. من امیدوارم که همین زندگیشان را خراب کند.
یک فعال تاجیک مینویسد:
Призываем всех ответственных граждан не оставаться в стороне от произвола властей! От свободы Шухрата зависит свобода каждого гражданина Таджикистана! Сегодня Шухрат, а завтра на его месте может оказаться любой из нас. Задумайтесь, пока не поздно.
ما از تمام شهروندانی که احساس وظیفه میکنند درخواست میکنیم، در برابر رفتار مستبدانه دولت بیتفاوت نباشید! آزادی هر شهروند تاجیک به آزادی شهرت بستگی دارد! امروز برای شهرت حکم بریده شده، ولی فردا هر کدام ما میتوانیم در جای او باشیم. قبل از اینکه دیر شود، به فکر بیفتید.
رحمت الله ظهیرف رهبر حزب دموکرات سوسیالیست تاجیکستان و وکیل کودراتوف، به خبرنگاران گفته که بابت این حکم به دادگاه عالی تاجیکستان اعتراض میکند. اما آزادی کودراتوف بعید است، مگر اینکه رئیس جمهور به او عفو بدهد. در ۱۲ ژانویه ۲۰۱۵، دادگاه عالی تاجیکستان نشست خبری خود را برگزار کرد. مقامات دادگاه اشاره کردند که از ۱۲۸ پروندهای که دادگاه در سال ۲۰۱۴ مرور کرده هست، حتی یک نفر تبرئه نشده است.