- Global Voices به فارسی - https://fa.globalvoices.org -

در تاجیکستان هنوز در باره خوب و بد هالوین بحث می‌کنند

دسته‌بندی‌ها: آسیای مرکزی و قفقاز, تاجیکستان, جوانی, دین, رسانه‌ شهروندی, هنر و فرهنگ
Tajik government officials fail to see the fun side of halloween. Wikipedia image.

دولت تاجیکستان از دیدن جنبه تفریحی هالووین سر باز می‌زند. عکس از ویکیپدیا

هالووین- جشنی که تعداد اندکی‌ در تاجیکستان آن را جشن میگیرند-  بعد از دو‌سال که اولین بار وارد مباحث عمومی شده و از ممنوع شدن بالقوه آن صحبت شد، هنوز در این کشور آسیای مرکزی تحت پیگرد است. 

در واقع جشن گرفتن هالووین در این کشور ممنوع نیست، ولی‌ در ۲۵ اکتبر یک کاباره معروف، در شهر دوشنبه که یک مهمانی با لباس‌های عجیب و غریب به راه انداخته بود، مورد ورود ناگهانی [1] پلیس قرار گرفت و پلیس به مدیریت آنجا فرمان داد که موسیقی را قطع کنند ، پس از آن، یک خون آشام و یک جادوگر را بازداشت کرده و پس از بازجویی آزاد کردند. 

مقامات دولتی و وبلاگنویسانی که افکار سنتی‌ دارند، هالووین را یک جشن غربی که نفوذ فاسد کننده‌ای در جامعه تاجیکستان دارد، بشمار می‌آورند. وبلاگنویسان تاجیک به دو گروه قسمت شده‌اند، آنهایی که خواستار ممنوعیت این جشن هستند، و آنهایی که این کار را مضحک می‌دانند. 

پیشنهاد توقیف این تعطیلات حداقل به ۲۰۱۲ برمیگردد، در شب آن سال صداهای جهانی‌ از بچیی‌ سائو یک وبلاگ نویس تاجیک اینطور نقل کرد [2]:

ما باید به کودکان یاد بدهیم که هالووین برای تمام تاجیک‌ها و مسلمانان یک جشن بیگانه است. پسران و دختران سرافراز تاجیک نباید جشن‌های بیگانه را جشن بگیرند. 

در سال ۲۰۱۳، وقتی‌ برای اولین بار بازداشت‌های مربوط به هالووین [3] اتفاق افتاد، صداهای جهانی‌ نظر یک کاربر توییتر را اینطور ذکر کرد [4]:

مگر ما در یک جمهوری اسلامی زندگی‌ می‌کنیم؟ آیا پلیس ما به یک پلیس اخلاق تبدیل شده؟

در  Blogiston.tj یک پلتفرم تازه برای وبلاگ نویسان این بحث ادامه دارد.

در ۲۷ اکتبر امسال سیترا یوسوپوا، یک وبلاگ‌نویس نوشت [7]

Чашни холлуин моликияти аврупо мебошад. (ба мо расм шудааст, ки ба чуз илм ва хунар дигар амалхоро таклид созем ва худро чун заррае ба аврупоихо монанд бисозем, кани чавони англисе, ки икдом гирифта бошад то наврузро чашн бигирад?)

هالووین یک عید اروپایی است، و برای ما بیشتر معمولی شده است که از ارزش‌های غربی تقلید کنیم. آیا خارجی‌‌هایی‌ هستند که بخواهند نوروز [8] را جشن بگیرند؟ هالووین روی روان کودکان اثر می‌گذارد؛ بچه‌ها از دیدن جاک‌و‌لنترن (کدو تنبل به شکل ترسناک درست شده) می‌ترسند.  

یوسوپوا اضافه می‌کند [7] که هالووین نه فقط با اسلام تضاد دارد، بلکه حتی با مسیحیت ارتدکس هم تضاد دارد:

Рухониёни мо низ таъкид доранд, ки чашнгирии ин маросим ба мардуми мусалмон чоиз нест. Сабаби чоиз набудани чашнгирии маросими мазкурро намояндагони кумитаи дин ба якчанд критерияи чшнгирии иди зикргардида диданд, ки бо идеологияи исломи муковимати сахт дорад. Ва илова бар ин намояндагони равияи “Православи” низ зидд мебошанд. Пас аз навиштани ин мавод маро харки хонед хамонам!

ملاها می‌گویند که جشن هالوین مربوط به مسلمانان نمی‌شود، بخاطر اینکه ضوابط کمیته دینی تاجیکستان را قانع نمی‌کند. در واقع با اسلام تناقض دارد. بعلاوه، پیروهای ارتدکس هم مخالف این عید هستند. بعد از نوشتن این نظر، هرچه دوست دارید صدایم کنید!

رستم گلوو، میزبان Blogiston.tj، در زیر مقاله یوسوپوا، با نظر [7] خود میانه قضیه را گرفت:

Ман, албатта, тарафдори ҷаҳонишавиям (глобализатсия), аммо дар баробари ин хеле хурсанд мешавад, вақте фаҳмам, ки ҷавононе ҳастанд, ки урфу одат, дину фарҳанги худро пос медоранд ва ҳимоя менамоянд. Ин тақлидкорӣ ба чунин ҷашнвораҳои даҳшатангез тақлидкории кӯр-кӯрона аст. Бигузор ба илмомӯзию фаъолнокии ҷамъиятии ғарбиён тақлид кунанд, на ин ки тарзи носолими ҳаёти онҳо.

با اینکه من طرفدار جهانی‌ شدن هستم، اما خوشحالم که جوانانی هستند [مانند یوسوپوا] که می‌خواهند فرهنگ خود را حفظ کنند. 

اورا، یک وبلاگ‌نویس روی همان پلتفرم، ضد فشار اجتماعی‌ برای جشن نگرفتن هالووین صحبت کرد [9]:

ну да, праздник не наш, конечно. но какой вообще праздник можно назвать нашим? 25 лет назад у нас не было ни дня независимости, ни дня конституции, ни дня национального языка. 100 лет назад у нас не было нового года, 23 февраля, 8 марта и дней рождения. а было ведь время, еще раньше, когда и исламских праздников у нас не было. так что все праздники, которые мы сегодня празднуем, были не наши – а потом стали нашими. это я о том, что делить праздники на наши и не наши наверно не совсем правильно.

بله، هالووین عید ما نیست، ولی‌ عید‌های ما چه هستند؟ بیست‌و پنج سال پیش ما روز استقلال، روز قانون اساسی‌، روز زبان ملی‌ نداشتیم. صد سال پیش ، روز سال نو، ۲۳ فوریه، ۸ مارس، و تولد‌ها را نداشتیم. حتی زمانی‌ بود که ما عید‌های اسلامی نداشتیم. پس تمام عید‌ها جهانی‌ است، و ما نمیتوانیم به عید “ما” و “آنها” تقسیمشان کنیم. .

اورا نتیجه گیری می‌کند [9]، که تاجیکستان یک کشور سکولار است، و هر انسانی‌ حق انتخاب برای جشن گرفتن یا نگرفتن هر عیدی را دارد.

наша жизнь состоит не только из пятикратных молитв и походов в мечеть, ибо таджикистан – не исламское государство. наши граждане хотят еще и веселиться, приятно проводить время. а празднование хэллоуина это как раз приятноe времяпровождение для людей, соскучившихся по костюмированным тематическим мероприятиям. люди ведь не становятся ближе к аллаху только от того, что они празднуют или не праздную

زندگی‌ ما فقط شامل پنج بار در روز به مسجد رفتن نیست – تاجیکستان یک کشور اسلامی نیست. مردم ما میخواهند تفریح داشته باشند، و هالووین فقط همین است. عیدی است که می‌توانید در آن وقتتان را با کسانی‌ بگذرانید که مهمانی‌هایی‌ با لباس‌های عجیب و غریب را دوست دارند. کسی‌ با جشن گرفتن یا نگرفتن هالووین به خدا نزدیکتر نشده است.

N.B. Farrukh Umari provided translations from Tajik.