انجمن مطبوعات مادرید (APM) مباحثه‌ای را در توییتر درباره “شهروند خبرنگاری” در سومین دوره “مباحث توییتری” (Tweet-debate) خود ترتیب داد #Tuitsyperiodigno (توییت‌ها و خبرنگاری والا). این دوره توسط این انجمن در فوریه ۲۰۱۳ جهت معرفی جنبه‌های گوناگون خبرنگاری شروع به فعالیت کرد.
از طریق این حساب کاربری @apmadrid [1]، انجمن مجموعه‌‌ای از پرسش‌ها را تحت برچسب #pciudadano [2] (#شهروند خبرنگاری) مطرح کرد که بر اساس آن‌ها کاربران شروع به پاسخ‌دهی کردند. بر اساس برنامه‌ریزی قبلی٫ خبرگان اسپانیایی در زمینه رسانه [3]، از جمله Felipe Sahagun, Jaime Jimenez, Juan Varela Juan Ramon Lucas, Paul Llop, Oscar Espiritusanto, تنور مباحثه را داغ کردند و به پرسش‌ها و کامنت‌های شرکت‌کنندگان پاسخ دادند. از آن‌جایی که بخشی از کارشناسان خبره در رسانه‌های سنتی و بخشی خبره در رسانه‌های شهروندی بودند توانستند دیدگاه‌های گوناگون را پوشش دهند.
موضوع کنفرانس “شهروند خبرنگاری” بود و قالب آن شدیدا مورد پسند اعضا و خوانندگان “صداهای جهانی” قرار گرفت. از جمله نویسنده این مطلب در مباحثه توییتری شرکت کرد و در اینجا گلچینی از پیغام‌ها را به اشتراک می گذارد (استوریفای مباحثه در اینجا یافت می شود [4])[اسپانیایی]
تاثیر مباحثه بر اساس Tweet-tag.com
روزنامه‌نگاری با همکاری شهروندان شامل چیست؟ نکات مثبت و منفی
از میان نکات مثبت “شهروند خبرنگاری”، کاربران به پوشش اتفاقات و رویداد‌های محلی، مجاورت و علاقه به گزارش اطلاعات و احیای کارکرد فراموش شده پرسش‌گرایانه رسانه سنتی اشاره کردند. از سوی دیگر، عده‌ای کمبود دقت و ژرفا را در “شهروند خبرنگاری” شایع دانسته و معتقد بودند که این‌گونه مسائل بایستی توسط خبرنگاران حرفه‌ای پیگیری شود، هرچند آنان منکر ارزشمند بودن اطلاعات به دست آمده توسط شهروند خبرنگاران نبودند.
پاره‌ای از شرکت‌کنندگان حتی اصطلاح “شهروند خبرنگار” را زیر سوال بردند و ترجیح دادند آن را “همکاری شهروندان” بنامند.
@espiritusanto [5]: La info ciudadana, a veces, es mas honesta que la de los periodistas y medios censurados o afines al régimen #pciudadano [6] @globalvoices [7]
@espiritusanto [5]: در پاره‌ای موارد، اطلاعات فراهم آمده توسط شهروندان صادقانه‌تر از آنیست که خبرنگاران یا رسانه‌های سانسور شده یا رسانه‌های مرتبط با رژیم ارائه می‌دهند. # [6] @globalvoices [7]
@desplazados_org [8]: @aprensamadrid [1]. Desventaja: el espejismo de que cualquiera es periodista, la mejor excusa para prescindir de profesionales #pciudadano [6]
desplazados.org [8]: @aprensamadrid [1]. نکته منفی: توهم این‌که هر کسی روزنامه‌نگار است بهترین بهانه است برای از اعتبار انداختن حرفه‌ای‌ها.
@periodistas21 [9]: @aprensamadrid [1]#pciudadano [6] El periodismo es más rico cuanto más refleja la ciudadanía. Integrarla es una herramienta de gran valor
periodistas21 [9]:@aprensamadrid [1] هر چه بازتاب بیشتری از سوی شهروندان باشد، خبرنگاری غنی‌تری خواهیم داشت. یکپارچگی شهروندان ابزاری بسیار ارزشمند است.
@julioelpoeta [10]: @XoseMartin [11] No estar ahí, no echar fotos, no contarlo en ningún sitio tampoco. El periodismo deja muchos huecos a los que #pciudadano [6] llega!
@julioelpoeta [10]: @XoseMartin [11] سر بزنگاه نبودن، عکس نگرفتن، آن را هیچ جائی بازگو نکردن. خبرنگاری حفره‌های بسیاری به جا می‌گذارد که شهروند آن را پر می‌کند!
آیا خبرنگاری با همکاری شهروندان، تهدیدی است برای بقای رسانه‌های سنتی؟
درباره این موضوع اکثر کامنت‌ها اشاره به این نکته دارند که رسانه سنتی و و خبرنگار شهروندان مکمل یکدیگرند و می‌توانند و باید با یکدیگر همزیستی داشته باشند. در این راستا، توییت‌های بسیاری خبرنگاران را هدف قراد داده و به آن‌ها پیشنهاد می‌کنند که از شهروندان فاصله نگیرند و توانایی‌های آنان را در نظر بگیرند. “راه‌هائی که رسانه‌های سنتی می‌توانند با شهروند خبرنگاران همکاری دو سویه داشته باشند [12]” [اسپانیایی] روشنگر این بخش از مباحثه است. آن چه در ادامه می‌آید بخشی از نتایج است:
@BernaldoBarrena [13]: @aprensamadrid [1] El #pciudadano [6] tiene sus ventajas, pero no es rival con los grandes reportajes de investigación. Amenazará los ‘malos’ medios.
@BernaldoBarrena [13]: @aprensamadrid [1] #pciudadano [6] شهروند خبرنگار نکات مثبتی دارد اما رقیبی نیست برای گزارش های تحقیقی بلکه تهدیدیست برای رسانه‌های “بد”.
@elcontemplador [14]: @CesarBritoGlez [15] Cuando los MCS [medios de comunicación] se convirtieron en contenedores de intereses y publicidad pagada y encubierta el periodismo murió #pciudadano [6]
@elcontemplador [14]: @CesarBritoGlez [15] هنگامی که رسانه ها در پی سود برمی‌آیند و برای تبلیغات هزینه می‌کنند خبرنگاری می‌میرد.
@dmartinezpr [16]: .@aprensamadrid [1] el mal periodismo es una amenaza para los ciudadanos y no al revés #pciudadano [6]
@dmartinezpr [16]:.@aprensamadrid [1] خبرنگاری بد تهدیدی است برای شهروندان نه برعکس #pciudadano [6] #citizenj)
@paullop [17]27 [18]: @aprensamadrid [1] Si #pciudadano [6] es 1 amenza para los medios tradicionales, entonces los medios tradicionales serían 1 amenaza para el ciudadano
@paullop [17]: @aprensamadrid [1] اگر شهروند خبرنگار تهدیدی است برای رسانه ی سنتی، پس رسانه سنتی نیز تهدیدی است برای شهروند.
آیا شهروند خبرنگاری تهدیدی برای آینده شغلی خبرنگاران است؟
این پرسش بحث دیگری را راجع به عوامل بحران خبرنگاری، تحولات جاری در مدل رسانه‌ها و قالب های احتمالی آینده برانگیخت. با این وجود برخی مستقیما و موکدا پاسخ این پرسش را دادند:
@periodistas21 [9]:.@aprensamadrid [1] Crisis del periodismo no llega del #pciudadano [6] sino del deterioro profesional, cambio negocio, mercado, tecno y redundancia
@periodistas21 [9]:.@aprensamadrid [1] بحران خبرنگاری برآمده از شهروند خبرنگار نیست، بلکه برآمده از زوال این حرفه، تغییرات پیش آمده در تجارت، بازار، فناوری و زیاده روی است.
آیا تنها رسانه‌ای برآمده از همکاری شهروندان باورپذیر است؟
پاسخی یکصدا دربرابر این پرسش وجود نداشت، بلکه تبادلی بود میان آرای متفاوت، و یک بار دیگر بحثی بود درباره دقت در اطلاع‌رسانی و تعریف شهروند خبرنگار:
@JuanraLucas [20]: @aprensamadrid [1] #pciudadano [6] Creo que si, siempre que sea la fuente, pero sean profesionales quienes contextualicen las noticias
@JuanraLucas [20]: @aprensamadrid [1] #pciudadano [6] به نظرم چنین است و همواره باید به عنوان یک منبع وجود داشته باشد، اما باید خبرگانی باشند که اخبار را در بافت موضوعی صحیح آن ارائه دهند.
@matthewbennett [21]: Fijaos lo que digo: incluso se podría montar una buena plataforma de #pciudadano [6] que acabe haciendo mejor periodismo que muchos medios.
@matthewbennett [21]: به چیزی که می‌گویم خوب گوش کن: اگر بستری مناسب برای شهروند خبرنگار فراهم آید، می‌تواند به خبرنگاری‌ای بهتر از آن‌چه که رسانه‌ها می کنند بیانجامد.
پروژه‌هائی که پایه آن‌ها همکاری شهروندان است همچون صداهای جهانی، شهروند خبرنگار [اسپانیایی]Periodismo Ciudadano [22]، خبرنگاری ۲۱ [اسپانیایی]Journalism 21 [23]، به عنوان نمونه‌های موفق [24] این شیوه، در خلال گفتگوها در توییتر، همچنین در مقالات و ویدئو‌های [25] [اسپانیایی] کنفرانس اعلام شدند.
@espiritusanto [5]: p.e @globalvoices [7] es un proyecto de medios ciudadanos informando […] desde lugares ignorados por las cabeceras tradicionales #pciudadano [6]
شرکت کنندگان در مباحثه توییتری. منبع: Tweet-Tag.com
@espiritusanto [5]: به عنوان مثال صداهای جهانی یک پروژه رسانه‌ای شهروندی است که اطلاعات را از جاهائی که توسط منابع سنتی نادیده انگاشته می شدند تهیه می کند.
مباحث آنلاین حمایت شده توسط شبکه‌های اجتماعی، قالبی است در حال گسترش. آن‌ها فضاهائی آزاد هستند که در آن کاربران می‌توانند آزادانه اندیشه‌های خود را به اشتراک بگذارند و درباره مسائل گوناگون به تعامل بپردازند. با سپاس از ابزارهای جدیدی همچون storify و Tweet-Tag.com [26] ، پیغام های فرستاده شده در خلال چنین رویداد‌های آنلاینی می توانند برای مخاطبان گسترده‌تری به اشتراک گذاشته شوند. با کمک چنین ابزارهائی می‌توان به شرکت‌کنندگان مباحث، میزان مشارکت آنان، پیغام های منتشر شده، واژه‌های کلیدی و اطلاعات راجع به مخاطبان پی برد.
یکی از نکات مثبت مباحث آنلاین درگیر کردن گروه بزرگی از شهروندان است. از این طریق می‌توان شهروندان را در ارتباط با خبرگانی قرار داد که در حالت عادی امکان تعامل با آنان وجود ندارد. همچنین مباحثی سودمند با استفاده از ابزارهای گرافیکی و صوتی و تصویری و نیز چیره شدن بر محدودیت‌های زمانی و مکانی از دیگر ویژگی‌های این چنین مباحثی است.